Indiening kandidatenlijsten (X-35 tot X-47)

Wie mag zich kandidaat stellen?

Een eerste belangrijk principe is dat de kandidaten moeten voldoen aan de voorwaarden om kandidaat te zijn op de dag van de verkiezingen (Y). Als er opmerkingen worden gegeven op je kandidaatstelling, hou je rekening met dit principe.

De expliciete verkiesbaarheidsvoorwaarden (volgens de wetgeving)

Je moet werknemer van de onderneming zijn met een arbeids- of leerovereenkomst, of gelijkgesteld zijn met een werknemer (beroepsopleiding,...)
Je moet ten minste 18 jaar zijn.
Je moet jonger zijn dan 65 jaar.
Je mag geen deel uitmaken van het directiepersoneel
Je mag niet als preventieadviseur verbonden zijn aan de interne dienst voor preventie en bescherming op het werk.
Je mag geen vertrouwenspersoon zijn.
Je moet voldoende anciënniteit hebben op de verkiezingsdatum (6 maanden ononderbroken of in 2019 minstens 9 maanden tijdens meerdere periodes tewerkgesteld zijn in de juridische entiteit waartoe de onderneming behoort of in de technische bedrijfseenheid). Ook alle periodes van schorsing van de arbeidsovereenkomst (ziekte, tijdelijke werkloosheid, arbeidsongeval, loopbaanonderbreking,...) tellen mee voor de berekening van de anciënniteit.

De impliciete verkiesbaarheidsvoorwaarden

Je moet behoren tot de categorie waarvoor je kandidaat bent.
Je moet behoren tot de technische bedrijfseenheid waarvoor je kandidaat bent.

Wie mag de kandidatenlijsten indienen?

Enkel de interprofessionele vakbonden, d.w.z. het ABVV, het ACV en het ACLVB, kunnen kandidatenlijsten indienen. Alle kandidaten voorgesteld door de centrales van het ABVV doen dit onder de noemer van het interprofessionele ABVV.

Daarom hebben alle kandidatenlijsten van het ABVV voor de verschillende categorieën ook hetzelfde nummer. Dat nummer wordt bij lottrekking elke 4 jaar opnieuw bepaald.
De kandidaturen moeten worden ingediend bij de werkgever, niet bij de OR of het CPBW, indien dit reeds bestaat.

Hoeveel kandidatenlijsten mag het ABVV voorstellen?

In het kader van de sociale verkiezingen zijn de werknemers opgedeeld in ‘kiescolleges’. De afzonderlijke lijsten moeten ingediend worden voor de OR en het CPBW, en dit voor elk kiescollege:

De arbeiders,
De bedienden,
De jonge werknemers, maar alleen wanneer er ten minste 15 werknemers jonger dan 25 jaar zijn.
De kaderleden, maar alleen voor de OR en op voorwaarde dat er minstens 15 kaderleden in de onderneming zijn.

Hoeveel kandidaten mogen er op de lijsten staan?

Het aantal kandidaten mag niet hoger zijn dan tweemaal het aantal mandaten. Indien er bijvoorbeeld voor de arbeiders 6 mandaten zijn, mag het ABVV voor dat kiescollege maximum 12 kandidaten voordragen. Hetzelfde geldt voor de andere twee vakbonden.

Het aantal beschikbare mandaten hangt af van het aantal personeelsleden op dag X. Het minimum is 4 het maximum is 22 (al naargelang het aantal werknemers op dag X). Als er een aparte vertegenwoordiging is van de kaderleden in de OR (indien er minstens 15 kaderleden zijn), wordt het aantal mandaten in de OR met een eenheid verhoogd indien er minder dan 100 kaderleden zijn. Het aantal mandaten wordt met twee eenheden verhoogd indien er meer dan 200 kaderleden zijn. De verdeling van de andere categorieën (arbeiders/bedienden) hangt af van het aantal werknemers per categorie.

In tegenstelling tot de politieke verkiezingen is er geen onderscheid tussen effectieve en plaatsvervangende leden. De kiezer beslist wie effectief is en wie plaatsvervanger.

Indienen van de kandidatenlijsten uiterlijk op dag X+35

De kiezerslijsten moeten bij de werkgever worden ingediend uiterlijk 35 dagen na de aanplakking van de datum van de verkiezingen: op X+35.
Voor de verkiezingen 2020 heeft het ABVV gekozen om de lijsten elektronisch in te dienen. In uitzonderlijke gevallen kan dit nog op papier, mits akkoord van de vakcentrales van het ABVV.

Aanplakking van de kandidatenlijsten (X+40)

De werkgever is verplicht de kandidatenlijst bekend te maken via aanplakking en dit op dezelfde plaats waar ook het bericht X werd uitgehangen. Deze aanplakking mag worden vervangen door het versturen van een elektronisch document voor zover alle werknemers hiertoe toegang hebben tijdens hun normale werkuren. Dat moet uiterlijk 5 dagen na het verstrijken van de periode voorzien voor het indienen van de kandidatenlijsten (dus X+40). Hou goed in de gaten of dit ook effectief gebeurt.

De volgorde van de kandidaten moet natuurlijk de volgorde van de voordracht respecteren. Kortom, de volgorde van de voordracht van de kandidaten moet overeenstemmen met die gegeven door het ABVV op haar lijst. Ook dit zal je moeten controleren

Klacht tegen kandidatenlijsten (X-47)

Kandidaten die op de lijst staan of de vakbond die hen heeft voorgedragen, kunnen bij de werkgever elke klacht die ze nuttig achten indienen tegen de voordracht van één of meer kandidaten. Dat moet uiterlijk binnen 7 dagen volgend op de aanplakking van de lijst gebeuren.

Kandidaten die hun kandidaatstelling alsnog wensen in te trekken of die op verschillende lijsten voorkomen, moeten hun kandidatuur intrekken voor X+47 op de lijst(en) waarvoor ze geen kandidaat willen zijn. De kandidaat moet de werkgever en de organisatie die hem/haar heeft voorgedragen schriftelijk verwittigen.

De werkgever moet de klacht(en) en de eventuele terugtrekking voorleggen aan de vakbond die de kandidaatstelling heeft ingediend. De gewijzigde kandidatenlijst moet opnieuw worden aangeplakt. Indien nodig kan binnen de 5 dagen na aanplakking van de nieuwe kandidatenlijst klacht worden ingediend bij de arbeidsrechtbank. Dat kan bijvoorbeeld nodig zijn, omdat er geen rekening werd gehouden met de gevraagde wijziging of terugtrekkingen.